Kitap çeviri, herhangi bir dilde yazılmış bir kitabın çevrilecek dilin gerekli özellikleri dikkate alınarak başka bir dile aktarılmasıdır. Çevirmenlere edebi çevirmenler olarak de denir çünkü çevirdiği eserin ruhani dünyasını da aktaracağı dile aktarmaya çabalamaktadır. Bu nedenle de kitap tercümesi yapan kişinin dile özgü bu hissiyatı geçirebilmek adına alanında uzmanlaşmış olması beklenmektedir. Kitap çevirisi yapmak istiyorum diyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı durumlar bulunmaktadır. Bunlar şöyle listelenebilir:
- Çevirmen çevrilen eserin sadece bir çeviri olmadığı bilmeli ve eserin edebi özelliklerinin çeviri yapılan dilde devam etmesini sağlamalı.
- Çevirmen metindeki ifadeleri değiştirmemeli ve yazarın üslubunu bozmamalı.
- Çevirmenin dil uzmanlığı yüksek olmalı ve sürekli kendini geliştirmeli.
- Orijinal eserin yazarına saygı duymalı ve söylediği anlamları değiştirmemeli.
- Edebiyat, sanat ve kültür dünyasından anlamalı ve sürekli araştırmalı.
- Çeviri yapılacak yayınevinin beklentilerini çevirmen araştırmalı ve eski çalışmaları incelemeli.
Kitap Çevirmeninin Sahip Olması Gereken Özellikler
İçindekiler
- Çevirmen çeviri eğitiminin yanı sıra sık sık kitap okumalı ve deneme yazıları yazmalı.
- Editörle birlikte işbirliği yaparak eserin tamamlanmasına yardım etmeli.
- Çeviri yapacağı dilde makale ve kitap okumalı dile hakimiyet sağlamalı.
- Çevirmen çeviri yapmak için tutkuya ve meraka sahip olmalı.
- Duygu ve düşüncelerini dolandırmadan ifade edebilmeli.
- İyi bir çevirmen olmak için kaliteli eser çıkarmaya odaklanmalı.
- Okumaya, araştırmaya, öğrenmeye açık olmalı.
- Zengin kelime haznesine sahip olmalı.
Kitap Çevirisi Nasıl Yapılır?
Çeviri yapma sürecinin birçoğu yayınevleri ile anlaşmalı şekilde ilerler. Yayınevi öncelikle dünya çapındaki şirket veya yayınevlerinden çeviri yapılacak kitabı seçer ve daha sonrasında yazar adaylarının deneme çevirilerine bakarak bu iş için en uygun adayı belirler. Bu süreçte yayınevi eğer yabancı bir kitabın Türkçeye çevirme yapılmasını istiyorsa kitabın Türkçe yayın haklarını satın almış olur. Seçilen uygun çevirmen ile sözleşme imzaladıktan sonra belirlenen çevirmen çeviriyi yapar ve daha sonra ise çeviri bir editör tarafından kontrol ettirilir. Tüm aşamalardan sonra ise en doğru kontrolü okuyucu yaparak yayınevlerine aktarır. Bu sayede orijinal kitabın özgünlüğünün kaybolup kaybolmadığı yayınevleri tarafından denetlenmiş olur.
Kitap Çevirisinde Telif Hakları Hakkında
Yapılan doğru ve profesyonel bir kitap çevirisi sonrası bu çeviri içerisinde çevirmenin de sahip olduğu telif hakları bulunur. Çevirmen çevirdiği eseri adeta yeni bir ürün gibi baştan üretir bu nedenle de eser onun ürünü olarak da adlandırılır. Eğer çevirmen sözleşmesinde aksi yönde bir durum belirtmediyse çevirmen her basımda telif isteyebilir. Bu yüzden de telif hakları kanunu incelendiğinde farklı bir dile aktarım yapılacaksa çevirmenden de izin alınması gerekir eğer yapılmaz ise yasal sürece başvurulabilir. Örneğin bir çevirmen kitabın İngilizce kitap çevirisini yaptıysa ve yayınevi kitaba Fransızca kitap çevirisi veya Arapça kitap çevirisi yaptırmak istiyorsa yayınevinin çevirmenden de izin alması telif hakları nedeniyle gerekir.
Kitap Çevirisi Nerede Yapılır?
Kitap çevirisi, yeminli tercümanların yer aldığı tercüme bürolarında yapılabilmektedir. Mepa Tercüme aracılığı ile kitap çevirilerinizi profesyonel kişilere yaptırabilirsiniz. Ankara kitap çeviri ihtiyaçları için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.
İlgili İçerik: Pasaport Çevirisi
