Yüksek Lisans Savunması Nedir? Ne Sorulur? Ne Kadar Sürer?

Yüksek lisans savunması, yüksek lisans ya da doktora gibi lisans bitiminden sonra lisansüstü eğitimde hazırlanan tezin, danışman hoca başkanlığında bulunan jüriye sunulması olarak bilinmektedir. Çoğunlukla tez sürecinin bitmesi ile sonuçlanacak olan bu savunma en çok korkulan bölümlerden biridir. Fakat öyle korkulması gereken bir şey değildir. Hatta teziniz de bile sıkıntılar varsa çok iyi bir sunum tezinizin bile geçmesine sebep olmaktadır.

Jürininim ve savunma tarihinizin belirlenmesinden sonra tezin bir kopyasının da jüriye verilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Burada tez incelenir ve değerlendirme adına genel hatlarına bakılmaktadır. Savunma gününde de öğrenci, sunum biçiminde diğer öğrencilere tezini anlatmaktadır. Daha sonra sunum bitince jüri öğrenciyi dışarı alarak değerlendirme yapar. İçeri çağırıldığında ise kesin sonuç verişmiş olur.

Yüksek Lisans Tez Savunması Ne Kadar Sürer?

Yüksek lisans tez savunması süresi, genellikle en az 30 dakika ile 1 saat arasında olan bir süre zarfında yapılması istenir. Bu süre içeriğe, konuya, yoğunluğa ve uzmanlık alanı gibi diğer faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Genelde süre konusunda danışman hoca ile görüşmeler yaparak fikir almak ve ona göre hazırlık yapmak önemlidir.

Sunum olduğunca sade, açık ve anlaşılır olmalıdır. Bütün bilgileri sunum üzerinden vermek hem karşı tarafın ilgisinin kaybolmasına hem de insanların sıkılmasına neden olmaktadır. Bu yüzden kesinlikle az maddeler ve duru söyleyişler ile sade bir anlatım gerçekleştirilmelidir. Sunumlarınıza bilgi yükleme yerine anahtar kelimeler yüklenmesi daha doğrudur.

Yüksek Lisans Tez Savunmasında Ne Sorulur?

Tez savunmasında sorulacak sorular tabii ki değişiklik göstermektedir. Fakat bazı genel sorular da bulunmaktadır. Bu sorular öğrencinin tez ile ilgili bilgisini anlamaya yöneliktir.

1. Yapmış olduğunuz yüksek lisans tezinin ana cümlesi size göre nedir?
2. Bu tez konusunu seçme nedeniniz nedir?
3. Bu alanda bir tez hazırlamak isteyenlere çalışması yapılmamış başka 3 konu daha söyleyebilir misiniz?
4. Yaptığınız yüksek lisans tezinizden bir makale çıkarmayı ister misiniz? Sonrasında cevabınıza göre nedeni sorulacaktır.
5. Tezinizde kullandığınız en önemli 3 kaynağı bizimle paylaşır mısınız?
6. Yapmış olduğunuz tez ile literatüre ne gibi yenilik kazandırdınız?
7. Araştırma konunuzu formüle edebilir misiniz? Nasıl?
8. Hazırlamış olduğunuz yüksek lisans tezinizi tek cümle de özetleyebilir misiniz?
9. Hazırlanmış diğer çalışmalardan farkınız nedir?
10. Yüksek lisans tezinizi hazırlarken karşılaştığınız etik problemler oldu mu? Eğer olduysa üstesinden nasıl geldiniz?

Gibi sorular size sorulacaktır. Genellikle tez kapsamında ve sizin bilginizi ölçmeye yönelik çalışmaları burada cevaplamanız istenecektir. Dikkatli ve sakin bir şekilde cevaplarsanız bir sorun olması gibi bir durum kaşınıza gelmeyecektir.

Yüksek Lisans Sunumu Nasıl Olmalı?

Yüksek lisans tez sunumu için tabii ki uyulması gereken bir takım hususlar bulunmaktadır. Bu hususlar sunumunuzun bel kemiği bile sayılmaktadır. Bu hususlar;

1) Yapacağınız tezin sunumu, tez konusunun içeriğine göre değişim göstermektedir.  Özellikle anket, saha araştırması gibi etkili çalışmaların tablo ve grafikler anlatılması savunma esnasında işinizi kolaylaştıracaktır.

2) Tez sunumundaki slayt hazırlama kurallarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Tezin hipotezileri, temel kavramları, anahtar kelimeleri ve metodolojisi ile birlikte tezin içindeki bulgular ve sonuçlar kısa cümleler ile net bir şekilde yazılmalıdır.

3) Sunumun girişinde savunmayı ve tez giriş konuşması yapacak kişiye ve savunulacak teze ilişkin genel bilgiler verilmelidir.

4) Sunum ile PowerPoint slaytları arasında uyum olmalı ve ikisinden biri önce bitmemelidir. Özellikle vurgusu yapılmak istenen bilgiler sunumlarda içerisinde bulunmalı; slayt ve konuşma arasında bulunan bağ koparılmamalıdır.

5) Sunum metni kesinlikle yazım imla kurallarına uygun olarak yazılmalıdır.

6) Sunum dosyasının son bölümü tez danışmanı ile hazırlanmalıdır. Savunma öncesinde slaytların kusursuz derecede çalışıyor olması gerekmektedir.

7) Sunum esnasında etkili iletişim teknikleri kullanılmalı ve izleyici ile aranızda bulunan bağ koparılmamalıdır.

8) Tez savunmanızda merakı arttırıcı ögeler kullanmalı ve izleyicilerin konuya olan merakını diri tutmalısınız.

9)  Sunumda önemli olarak gördüğünüz ve belirtmek istediğiniz bilgiler altı çizilerek, koyulaştırılarak veya italik yazılarak vurgusu yapılmalıdır.

10). Sunumu yönetebilmek için savunmadan önce birkaç prova yapılmalı ve prova olmadan hareket edilmemelidir.

Yüksek Lisans Tez Jürisi Nasıl Belirlenir?

Yüksek lisans tez jürisi, tez danışmanı ile birlikte ilgili enstitü başkanının önerisi ile birlikte enstitü yönetim kurulu onayı ile atanmaktadır. Jüri, öğrencinin danışmanını ve dışarıdan gelen bir yükseköğretim kurumu akademisyenini çağırarak 3-5 kişi arasından jüriyi oluşturmaktadır. Burada öğrenci olarak yapılabilecek bir şey yoktur ve tamamen şans eseridir.

Tez Savunmasından Kalmak

Tez savunmasından kalmak, oldukça normal bir durum olarak bilinmektedir. Burada yaptığınız hatalardan dolayı kalma ihtimaliniz yüksektir. Yapılması gereken eksiklikleri bularak çözüme ulaşmaktır. Bunu danışman hocanızla da görüşerek ikinci bir şansınızın olduğunu ve ona daha iyi hazırlanabileceğinizi unutmamanız gerekmektedir. Tez savunmasında kalmak sadece sürecin uzamasına neden olmaktadır.