Araştırma sorusu, bir çalışma veya araştırma projesinin cevaplamayı amaçladığı ana sorudur. Bu soru, verilerin analizi ve yorumlanması ile cevaplanmaktadır ve çalışmanın sonucunda yanıtlanan bir konuyu veya sorunu ele almaktadır. Doğru yöntemler izlenerek yapılmış çalışmalarda araştırma sorusu, çalışmanın çeşitli yönlerini özetleyecek şekilde yazılmaktadır. Araştırma sorusu aynı zamanda dinamiktir çünkü araştırma boyunca literatür gözden geçirilirken ve çalışma için çerçeve oluşturulurken değiştirilebilmekte ve iyileştirilebilmektedir.
Araştırma Sorusu Nasıl Olmalı?
İçindekiler
Araştırma soruları veri toplanmaya uygun bir şekilde, spesifik konuları ele alacak şekilde olmalıdır. Araştırmacı, soruyu seçerken cevabı internetten bulunabilir, kolay bir soru seçmemelidir. Araştırma sorunun zor olması da tavsiye edilmemektedir. Sorunun karmaşıklık seviyesi her zaman uygun seviyede olmalıdır. Araştırmacı özgün bir konuyu seçmesi ve veri toplaması kolay ancak cevaplanmamış bir konuyu seçmesi gerekmektedir.
Araştırma soruları geniş ya da öznel konuları değil, spesifik ve nesnel konuları ele almaktadır. Araştırmacı, oluşturduğu sorunun cevabına analiz ve yorum katarak literatüre katkı sağlamaktadır. Araştırma sorularına “Neden?” gibi sorular ile cümleye başlanılmamalıdır ve “İyi, kötü, güzel, anlamlı” gibi nesnel olmayan ifadelerin araştırma sorularında bulunması yanlıştır. Araştırma soruları “evet” ya da “hayır” ile cevaplanabilir basit sorular da olmamalıdır.
Bir makalede araştırma sorusu örnekleri yazılırken dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta araştırma sorusunun bir konuyu geniş bir açıdan ele almamasıdır. Örneğin; küresel ısınma ile ilgili bir konu seçildiğinde “Küresel ısınmanın çevre üzerinde etkisi nedir?” gibi bir soru sormak yerine “Buzulların erimesinin Antarktika’daki penguenlerin yaşamları üzerindeki en önemli etkisi nedir?” gibi bir soru tercih edilmelidir.
Keşfedin: Tez Nasıl Yazılır
İyi Bir Araştırma Sorusunun Özellikleri Nelerdir?
- Araştırma sorusu spesifik bir konuyu ele alır.
- Soru araştırmacının ne yapması gerektiğini açıkça belirtir.
- Araştırma sorusu, konunun basit bir tanımını değil, konunun analizinin yapılmasını sağlar.
- Özgündür, diğer çalışmaları taklit etmez.
- Geliştirilmeye açıktır.
- Kesin sonuç elde etme kaygısı taşımaz.
- Niteliksel ve niceliksel veri toplamaya uygundur.
- Araştırma sorusu ne çok kolay cevaplanır ne de çok zor cevaplanır.
- Literatürde soruyla ilgili olan akademik kitap ve makalelere ulaşılabilmektedir.
Araştırma Sorusu Yazarken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Araştırma sorusu yazarken en sık karşılaşılan hatalar ile bu hataların doğru hallerinin gösterildiği 5 tane araştırma sorusu şu şekildedir:
- Araştırma sorusunda, araştırma konusu ile ilgili genellemelerden kaçınılmalıdır, soru net bir şekilde sorulmalıdır.
- Sosyal paylaşım siteleri, neden oldukları zararları nasıl azaltabilir? – Yanlış
- Twitter ve Facebook gibi sosyal ağ siteleri, kullanıcıların kişisel bilgilerini ve mahremiyetini korumak için nasıl bir önlem almalıdır? – Doğru
- Araştırma sorusunda seçilen konunun keşfedilmemiş yönleri ele alınmalıdır. Konu özgün içerik sunmalıdır.
- 1918 yılında Birleşik Krallık’taki kadınların oy kullanma hakkı kazanmasını sağlayan nedenler nelerdir? – Yanlış
- İrlandalı kadınlar, İngiliz kadınların oy hakkı hareketini nasıl algıladı ve bu protestolar İrlandalı kadınları nasıl etkiledi? – Doğru
- Araştırma sorusunda yeterince detaylı bir konu ele alınmalıdır. Konu niteliksel ve niceliksel veri toplanmasına uygun olmalıdır.
- Sosyal medyanın insan zihnine nasıl bir etkisi vardır? – Yanlış
- Günlük Twitter kullanımının 12-16 yaş aralığındaki çocukların dikkat süresi üzerinde nasıl bir etkisi bulunmaktadır? – Doğru
- Araştırma sorusu öznel olmamalıdır. Konuyla alakalı yalnızca nesnel sıfatlar kullanılmalıdır.
- Amerika Birleşik Devletleri veya İngiltere’nin daha iyi bir sağlık sistemi mi var? – Yanlış
- Amerika ve Birleşik Devletleri ve İngiltere’de yaşayan ve kronik hastalıkları olan düşük gelirli insanlar arasında sağlık sonuçları açısından nasıl bir karşılaştırma yapılabilir? – Doğru
- Araştırma sorusunda hazır bir cevap aranmamalıdır. Soru konuya detaylıca odaklanmış ve araştırılabilir olmalıdır.
- Alkollü araç kullanımı nasıl önlenebilir? – Yanlış
- Avrupa Birliği ülkelerinde alkollüyken araba kullanan insanlar üzerindeki farklı yasal zorunlulukların etkisi nedir? – Doğru
İlginizi Çekebilir: Literatür Taraması
Araştırma Sorusu Örnekleri
Çalışmalarınızda dikkate alabileceğiniz 10 tane araştırma sorusu örneği şu şekildedir:
- Suriyeli göçmenlerin Türkiye’deki yaşantısının, Kahramanmaraş depremi öncesi ve sonrasındaki benzerlik ve farklılıkları nelerdir?
- Sabahları erkenden ders çalışan öğrencilerin sınav puanlarını, gece ders çalışanlar öğrencilere göre kıyasladığımızda nasıl bir karşılaştırma yapılmaktadır?
- Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarının okul başarısı ile gelir düzeyleri arasındaki ilişki nedir?
- 1 ila 6 yaş arasındaki çocukların okul beslenmeleri ile obezite oranları arasındaki ilişki nasıldır?
- YouTube’un sürekli olarak kullanılmasının 16 yaşından küçük çocukların dikkat süreleri üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
- Sosyal medyada geçirilen vakit Z kuşağı ile Y kuşağı arasında gösterdiği değişim nasıldır?
- Üniversite mezuniyet derecesi ile iş yerindeki pozisyon arasındaki ilişki nasıldır?
- Sigara kullanımı ile akciğer kanserine yakalanılması arasındaki ilişki nedir?
- Türkiye’de yüksek lisans mezunu olunmasının iş bulmaya etkisi nedir?
- Amerika’daki doktorlar ile Türkiye’deki doktorların karşılaştıkları zorluklar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar nelerdir?
Not: Nitel ve nicel veya karma çalışmalarda araştırma sorusu örnekleri değişebilmektedir. Bu nedenle araştırma sorusu araştırma yöntemi ile uygun olacak doğrultuda seçilmelidir.
Keşfedin: Makale Örnekleri
